Aanleiding om eens te kijken naar de plaats en rol van Egypte in de Bijbel is het feit dat God aan Jozef opdracht geeft om, samen met Maria en het kind Jezus, naar Egypte te vluchten voor de moordplannen van Herodes.
En dan schrijft Matteüs: Zo moest in vervulling gaan wat bij monde van de profeet door de Heer is gezegd: ‘Uit Egypte heb Ik mijn Zoon geroepen.’ Die tekst komt uit Hosea en slaat daar redelijk duidelijk op de bevrijding van het volk Israël uit Egypte, maar Matteüs weet dat in dat volk en uit dat volk de Zoon geboren zal worden.
Een korte exercitie door de Bijbel over de rol en plaats van Egypte:
Abraham ging naar Egypte toen er hongersnood uitbrak; Sara moest toen maar doen of ze zijn zus was. Jozef wordt door de Ismaëlieten naar Egypte gebracht en beleeft daar een turbulente periode, uitlopend op zijn functie als onderkoning. Door God daar aangesteld redt hij het leven van zijn vader, broers en hun gezinnen. Tot hier is de rol en plaats van Egypte best mooi. God gebruikt deze wereldmacht in het plan om Jezus te laten komen in de wereld.
Maar dan komt er een andere tijd; Israël wordt onderdrukt, als slaaf gebruikt. In deze zwarte bladzij komt er plotseling een lichtpunt in de geboorte en geschiedenis van Mozes. Dan zijn er tien zware plagen nodig om het volk uit Egypte te krijgen. Het is gedaan met Egypte als wereldmacht en de Israëlieten gaan er met hun rijkdommen vandoor.
En dan komt de naam Egypte voor in de aanhef van de tien geboden. Nu als naam voor een systeem, een situatie, waarin mensen (ook jij en ik) gevangen zitten door de macht van de zonde.
Tig maal wordt door God en zijn profeten gewezen op die bevrijding uit Egypte om te laten zien hoeveel God van zijn kinderen, zijn volk houdt en wat dat betekenen moet, ook vandaag.
Tegenstanders van David en Salomo vluchten naar Egypte om aan hun straf te ontkomen.
Op diverse momenten was er strijd tussen Egypte en Juda (Rechabeam) of probeerden Israël en Juda Egypte als bondgenoot binnen hun kamp te krijgen.
Tenslotte komt de naam Egypte voor in het gedeelte in Openbaring, waar verteld wordt van de twee getuigen die na hun getuigenis worden gedood en dan staat er: “hun lijken liggen op het plein van de grote stad die in figuurlijke zin Sodom of Egypte heet, de stad waar ook hun Heer gekruisigd is.”
Een hele lijst van plaatsen waar Egypte in de Bijbel genoemd wordt. Het totaalbeeld is toch een plek die God gebruikt om mensen bescherming te bieden in tijden van nood, tot zelfs zijn Zoon aan toe. Maar tegelijk is het de naam van een systeem die mensen tot slaaf maakt. Als wij de tien geboden horen dan is Egypte de aanduiding voor het rijk van de duivel, van Satan, die ons slaaf maakt van tal van zonden en waaruit wij bevrijd moeten en zullen worden.
Dankzij de Zoon die uit Egypte werd geroepen.
Voel je bevrijd!
Koos Lange